اثرات بلند مدت سولفور موستارد بر کیفیت خواب ۲۰ سال بعد از مواجهه در شهرستان سردشت: (یک مطالعه هم گروهی کوهورت)

زمینه: سولفور موستارد که به عنوان گاز موستارد شناخته شده است، در طول جنگ ایران و عراق توسط ارتش عراق به طور وسیعی بکار برده شد. هدف از انجام مطالعه حاضر بررسی کیفیت خواب در جانبازان شیمیایی 20 سال پس از مواجهه با گاز خردل، در مقایسه با افراد مواجهه نیافته است. مواد و روش ها: این مطالعه بخشی از یک طرح جامع می باشد که به صورت همگروهی تاریخی طراحی شد و در آن 320 نفر شامل 240 نفر مواجهه یافته با گاز خردل و 80 نفر به عنوان گروه کنترل مورد بررسی قرار گرفتند. گروه مواجهه جانبازان شیمیایی مواجهه یافته با گاز خردل در شهرستان سردشت بودند که در بمباران شیمیایی مصدوم شده بودند. گروه کنترل از ساکنان مرد شهرستان ربط بودند. به منظور بررسی کیفیت خواب در این مطالعه از پرسشنامه کیفیت خواب پیتزبورگ (psqi) استفاده شد. این پرسشنامه کیفیت خواب فرد و اختلالات مرتبط با آن را در چهار هفته گذشته مورد بررسی قرار می دهد. نتایج: بین دو گروه مورد مطالعه از نظر سن (238.0p=) و وضعیت تاهل (478.0p=) اختلاف معنی داری مشاهده نشد. از مقیاسهای مربوط به پرسشنامه psqi، اختلاف آماری معنی داری بین دو گروه از نظر توصیف کلی فرد از کیفیت خواب (001.0p=)، تاخیر در به خواب رفتن (020.0p=)، اختلال خواب (001.0p<)، مصرف دارو برای خواب (001.0p=) وجود داشت. همچنین از نظر نمره کل مقیاس مورد نظر نیز اختلاف آماری معنی داری بین دو گروه مشاهده گردید (001.0p=). نتیجه گیری: تماس با گاز سولفور موستارد منجر به کاهش کیفیت خواب در جانبازان شیمایی نسبت به گروه کنترل می گردد. یافته های این مطالعه می تواند به عنوان هشداری برای سیستم های بهداشتی در خصوص طراحی برنامه های آموزشی مناسب به منظور ارتقاء کیفیت خواب در جانبازان شیمیایی عمل کند.